تا پیش از این، تصور اغلب ما، این بود که تنها انسان‌ها هستند که قرار است با ابزارهایی که در اختیار دارند و توسط شبکه‌ي اینترنت به هم متصل باشند و شخصاً از قابلیت‌های آن بهره ببرند و يا اطلاعات خود را با ديگر انسان‌ها، به اشتراك بگذارند. اما بیش از یک دهه است که مفاهیم جدیدی پدیدار شده است. در مورد ایده‌ای صحبت می‌کنیم که بر اساس آن، هر شیء فیزیکی، قادر خواهد بود با اتصال به اینترنت يا در محدوده‌ي كوچكتر، اينترانت، یا به کمک سایر ابزارهای ارتباطی، با سایر اشیاء، تعامل داشته باشد. ظهور اینترنت، تحولی بزرگ در جهان ایجاد کرد و با توجه به میزان استقبال مردم از آن، فعالان حوزه‌ي تکنولوژی و فن‌آوری به فکر استفاده از اینترنت در بخش‌های مختلف زندگی مردم افتادند. حالا دیگر بیش از یک دهه است که تنها انسان‌ها نیستند که از طریق اینترنت با یکدیگر تعامل دارند، بلکه مفاهیم جدیدی شکل گرفته و محصولات هوشمندی به بازار راه پیدا کرده‌اند که از طـریق تکنولوژیِ « اینترنتِ اشیاء » [1]  با یکدیگر و همچنین با انسان‌ها ارتباط برقرار می‌کنند گویی می‌توانند با انسان‌ها حرف بزنند.

یخچالی که سخن می‌گوید و در صورت تمام شدن هر یک از مواد غذایی، به طور خودکار، آن را به فروشگاه نزدیک خانه‌تان سفارش می‌دهد، ساعتی که به حرف‌های شما گوش می‌کند، ترموستات‌هایی که عادات شخصی شما را یاد می‌گیرند، خودروهایی که به شما می‌گویند نیاز به قطعه‌ای جدید دارند یا یک اتو که مدتی روشن است و به شما هشدار مي‌دهد تا بتوانید حتی با ریموت کنترل، از راه دور آن را خاموش کنید. هر یک از اين موارد مثال‌هایی از اینترنتِ اشیاء هستند.

عبارت اینترنت اشیاء، برای اولین بار در سال 1999 توسط کوین اشتون [2] مورد استفاده قرار گرفت و جهانی را توصیف کرد که در آن، هر چیزی، از جمله اشیای بی جان، برای خود، هویت دیجیتال داشته باشند و به کامپیوترها اجازه دهند آن‌ها را سازماندهی و مدیریت کنند. ولی در همین مدت کوتاه به موفقیتی بزرگ دست یافته است.

اینترنت اشیاء (IoT) به طور کلی، اشاره به بسیاری از اشیاء و وسایل محیط پیرامون ‌ما، از ماشین لباسشویی، یخچال، تلویزیون گرفته تا سیستم‌های تهویه، روشنایی منازل و اداره‌ها دارد که به اینترنت متصل شده و می‌توانند توسط اپلیکیشن‌ های موجود در تلفن‌های هوشمند و تبلت، کنترل و مدیریت شوند. اینترنتِ اشیاء برای بسیاری از شرکت‌های تجاری و فروشگاه‌ها نیز بسیار موفق عمل کرده و نشان داده است که می‌توان آینده‌ای روشن برای این فن‌آوري حتي در حوزه‌ي تجارت متصور بود. در حال حاضر، فروشگاه‌هایی که از اینترنت اشیاء استفاده می‌کنند، نگران تمام شدن محصولاتشان نیستند چون سیستم کنترل هوشمند انبار، در هر لحظه، از موجودی تمام محصولات، آگاه است و حتی کار سفارش را نیز، خود انجام می‌دهد.

اینترنت اشیاء، از اهمیت خاصی برخوردار است. زیرا اشیاء وقتی بتوانند خود را به صورت دیجیتالی ارائه کنند، در نهایت به پدیده‌ای بسیار فراتر از کلیتی که در واقعیت هستند، تبدیل خواهند شد. در چنین شرایطی، ارتباط اشیاء، دیگر محدود به ما نیست بلکه آنها با اشیای اطراف، داده‌های یک پایگاه داده و… نیز در ارتباط قرار می‌گیرند. وقتی اشیاء با یکدیگر مرتبط شدند، می‌توان سخن از یک «محیط كاملاً هوشمند» به میان آورد.

فن‌آوری اینترنت اشیاء با اين فلسفه توسعه یافته‌است: دریافت، ثبت و ارسال اطلاعاتِ به‌روز و لحظه‌ای برای استفاده، تحلیل و بهبود محصولات و خدمات برای استفاده‌ی مصرف‌کنندگان. در اين صورت، تمام اشیاء پيرامون ما داراي يك هويت ديجيتال شده و قادر خواهند بود اطلاعات لازم را به صورت لحظه‌ای، به هر پایگاه داده‌ای که بدان متصل شده باشند، در هر نقطه‌ای از دنیا ارسال کنند.

فرآیند ارسال داده‌ها، در فن‌آوری اینترنت اشیاء بدین ترتیب است که به سوژه‌ی مورد نظر، یک شناسه‌ی یکتا و یک پروتکل اینترنتی (IP) تعلق می‌گیرد که داده‌های لازم را برای پایگاه داده‌‌ی مربوطه ارسال می‌کند. داده‌هایی که توسط ابزارهای مختلف از قبیل گوشی‌های تلفن همراه و انواع رایانه‌ها و تبلت‌ها قابل مشاهده خواهند بود.

فرآیند ارسال داده‌ها در فن‌آوری اینترنت اشیاء، نیازی به تعامل «انسان با انسان» یا «انسان با رایانه» ندارد و داده‌ها به صورت اتوماتیک و خودكار و بر اساس تنظیمات انجام شده و در زمان‌های مشخص ( معمولاً به‌ صورت دائم و لحظه‌ای ) ارسال می‌گردند. به‌ دلیل قابلیت‌های فراوانی که در تعاملات «ماشین با ماشین [3]» در فن‌آوری اینترنت اشیاء، موجود است، این پدیده تا به امروز در بخش‌های‌ صنعت ( به خصوص در انواع کارخانجات تولیدی )، انرژی و گاز، کاربرد فراوانی داشته ‌است. سایر محصولات هوشمند، محصولاتی که قابلیت‌ برقراری ارتباط «ماشین با ماشین» را دارند، از قبیل برچسب‌های هوشمند و کنتورهای هوشمند نیز از فن‌آوری اینترنت اشیاء سود می‌برند.

طرح خدمات ارتباطی ماشین به ماشین، به نوعی فن‌آوری اشاره می‌کند که امکان ارتباط دو یا چند سیستم ( ماشین ) را در بستر بی‌سیم یا باسیم فراهم می‌کند. این فن‌آوری، امکان دستیابی به اهدافی چون کنترل، هدایت، نظارت و رهگیری ماشین‌آلات و تجهیزات ( و نیز رهگیری اموال، موقعیت مکانی و ... ) را از طریق برقراری ارتباط، بین ابزارهای کنترلی ( مانند سنسور و ... ) و شبکه‌های مخابراتی ( بی‌سیم و باسیم ) فراهم می‌آورد. کنترل جابجایی سیالات در خطوط لوله‌ي نفت و گاز، کنترل اتومبیل‌ها، نظارت بر سیستم‌های خرده فروشی، کنترل سیستم‌های امنیتی و خانه‌های هوشمند و غيره، از جمله کاربردهای خدمات ارتباطی ماشین به ماشین می‌باشند.

امروزه خدمات ارتباطی نوین ماشین به ماشین، نه تنها قادر به برقراری ارتباط بین دو یا چند ماشین به صورت همزمان هستند، بلکه در انتهای چرخه‌ي انتقال اطلاعات، آن‌ها را به یک برنامه‌ي جامع کاربردی‌ ـ مدیریتی متصل کرده و بازخوردهای لازم را از آن می‌گیرند.

این بستر ارتباطی، فرصتی است نوین برای هر کسب و کاری که چرخه‌ي ارتباطی خود را، از مصرف کننده ـ تولید کننده به ماشین، گسترش داده، بهینه، هوشمند و ساده نماید و در عین حال، بهره‌وری سازمان را بالا برده و هزینه‌های سربار را کاهش دهد.